Stadsecoloog blogt: vlinders
Stadsecoloog Diny Tubbing blogt regelmatig over bijzondere diersoorten of planten in Delft. Dit keer: vlinders.
Het gaat niet goed met vlinders, bijen en andere insecten in Nederland. Uit onderzoek blijkt dat er steeds minder insecten zijn. Om een beeld te krijgen van de toestand van de natuur in steden en dorpen, houdt de Vlinderstichting sinds enkele jaren een jaarlijkse tuinvlindertelling.
Vlindertelling
De informatie uit de tellingen is belangrijk om te kijken hoe dagvlinders reageren op veranderingen in het milieu en op klimaatverandering. Dit jaar is de dagvlindertelling van 7 tot en met 9 juli. Doe ook mee en geef waarnemingen door via de website van Tuintelling. Ik ben benieuwd welke vlinders allemaal in Delft worden geteld en welke in de top 10 van Delft terechtkomen.
Voedsel voor de vlinder
De meeste vlinders leven van nectar, een stroperig vocht dat ze uit bloemen halen. In nectar zitten suikers en kleine hoeveelheden eiwitten en vitamines. Vooral de vrouwtjes hebben dat nodig om eitjes te aan te maken. Daarnaast eten sommige vlinders ook ander voedsel. Zo zijn atalanta’s en dagpauwogen dol op rottend fruit zoals rotte appels of pruimen in de tuin. Andere vlinders houden juist meer van vocht uit mest.
Waardplanten
De meeste vlinders leggen hun eitjes op planten die later door de rupsen worden gegeten. Dat worden waardplanten genoemd. Rupsen zijn kieskeurig en iedere soort heeft zo zijn eigen voorkeur. Zo eten rupsen van de atalanta, landkaartje of dagpauwoog alleen brandnetel. En rupsen van het groot en klein koolwitje leven van koolplanten. En als er klimop in de tuin staat, is de kans groot dat het boomblauwtje daar voorkomt. Ook zijn er rupsen die niet zo kieskeurig zijn zoals het bruin zandoogje. Die eet vrijwel alle soorten grassen. Het is daarom belangrijk om deze planten in de tuin te laten staan om vlinders in de tuin of op het balkon te krijgen.
Van vlinderkroeg tot thuis
Voor de vlinders zijn voedselplanten belangrijk. Die dienen als kroeg voor de vlinders en samen met de waardplanten kunnen vlindersoorten zich in de tuin vestigen. Op de website van de Vlinderstichting staan allerlei soorten voedselplanten genoemd als beemdkroon, kattenstaart, munt, damastbloem en knoopkruid. Om vlinders te lokken is het belangrijk om zowel voedselplanten voor vlinders als waardplanten voor rupsen in de tuin of op het balkon te planten.
Warmte en omgeving
Vlinders kunnen pas vliegen als hun lichaamstemperatuur tenminste 20 graden Celsius is, maar liever nog wat warmer. Op een zonnige dag zitten ze vaak in de buurt van struiken met hun vleugels wijd uitgespreid op te warmen om zoveel mogelijk zonnewarmte op te vangen. Op koude, bewolkte dagen of als het waait, houden ze zich schuil. Ze wachten tot het beter weer wordt.
Winterrust
In september en oktober gaan de vlinders in winterrust. Sommige doen dat als vlinder, andere als pop, rups of eitje. Daarvoor hebben ze wel plekken nodig om zich te verschuilen of plekken in de grond om zich in te graven. Laat daarom dode planten in de winter in de tuin staan. En niet alleen voor de vlinders. Ook andere dieren als vogels en egels verstoppen zich vaak in dergelijke hoekjes van de tuin. Daarmee zorgen we samen voor de natuur.