Grondwater oppompen Delft-Noord

Op het terrein van DSM in Delft-Noord wordt sinds 1916 grondwater opgepompt. De industrie gebruikte het water. Na 2009 was dat niet meer nodig. Sinds 2016 is de gemeente Delft verantwoordelijk voor het oppompen. Begin 2022 is het oppompen van het grondwater verplaatst van het DSM-terrein naar het naastgelegen terrein aan de Prinses Beatrixlaan.

Verminderen en stoppen

Het oppompen van het water verstoort de natuurlijke stand van het grondwater in de omgeving. Ook daalt de bodem en kost het oppompen elk jaar veel geld. Daarom wil de gemeente het oppompen van het grondwater verminderen. En in de toekomst helemaal stoppen.

Langzaam verminderen

Als het oppompen plotseling stopt, kan het grondwater in de omgeving snel stijgen. En kan de ondergrond onregelmatig zwellen. Hierdoor kan schade ontstaan. De gemeente wil schade voorkomen. Daarom bouwt de gemeente het oppompen van het grondwater langzaam en zorgvuldig af.

Afbouwen

De gemeente heeft nu 6 afbouwstappen gezet. Dit gebeurde in 2017, 2018, 2019, 2020, 2022 en 2023. In 2021 besloot de gemeente geen afbouwstap door te voeren. In de loop van 2021 bleek uit metingen dat de afbouw zonder schade of overlast voor de omgeving voortgezet kon worden. De gemeente in de jaren daarna de 5e en 6e afbouwstap doorgevoerd.

In de gaten houden

De gemeente houdt goed in de gaten wat er gebeurt als het oppompen van grondwater vermindert. Dit gebeurt met honderden peilbuizen en satellietbeelden. De gemeente kan zo op tijd zien of er problemen ontstaan. Is dit het geval? Dan vertraagt de gemeente de afbouw. Of stelt de volgende stap geheel uit.

Overlast van water

Uit metingen blijkt dat het minder oppompen weinig invloed heeft op de stand van het grondwater. Maar staat het grondwater te laag of te hoog? En heeft u hier last van? Meld het de gemeente.

Video Grondwater oppompen

Veelgestelde vragen

: De grondwateronttrekking Delft-Noord is een installatie van onttrekkingsputten, leidingen en pompen. De installatie pompt water op uit een laag grondwater. Dit grondwater zit op een diepte van 20 tot 40 meter. De installatie ligt naast het DSM-terrein ten noorden van de binnenstad.
: De Koninklijke Gist- en Spiritusfabriek (later DSM) startte in 1916 met het oppompen van grondwater. De fabriek gebuikte het grondwater als koelwater bij productieprocessen. Door nieuwe technologieën is het water daar vanaf 2009 niet meer nodig.
: Het opgepompte grondwater is niet meer in gebruik. Het oppompen van grondwater kost veel geld. En heeft nadelen voor de omgeving.
: Het plotseling stoppen van het oppompen kan leiden tot een abrupte stijging van het grondwater in de regio. En het plotseling zwellen van de ondergrond. Dit kan dan ongewenste effecten hebben op gebouwen, constructies, waterkeringen en infrastructuur. De gemeente bouwt het oppompen zeer geleidelijk af. Om deze ongewenste situaties en mogelijke schade te voorkomen.
: Zorgvuldigheid bij de afbouw staat voorop. Een te plotselinge vermindering van het oppompen kan leiden tot ongewenste effecten voor de omgeving. Grotere stappen met een snellere afbouw is daarom niet wenselijk. Verdere vermindering van de grondwateronttrekking hangt af van de effecten die uit metingen blijken. Het is daardoor mogelijk dat de gemeente in de toekomst voor nog kleinere afbouwstappen kiest. Ook is het nu nog onzeker of een volledige afbouw gaat lukken.
: Het opgepompte grondwater gaat via een lange pijpleiding naar zee. DSM gebruikt nog een klein deel van het water. Maar dat zal op termijn ook stoppen.
: Het grondwater bevat veel ijzer en zout. Daardoor is het niet geschikt als drinkwater of water voor de landbouw en industrie. In 2013 vond intensief onderzoek plaats naar mogelijkheden om het water een nuttige functie te geven. Er bleken geen toepassingen of combinaties van mogelijkheden economisch haalbaar. De techniek staat echter niet stil. Daarom blijft de gemeente zoeken naar (financieel) haalbare mogelijkheden om het water alsnog nuttig te gebruiken.
: De provincie Zuid-Holland is verantwoordelijk voor het kaderstellende, ruimtelijk beleid in de bodem en de ondergrond. En ook vergunningverlener (bevoegd gezag) voor grote industriële grondwateronttrekkingen. De Omgevingsdienst Haaglanden is toezichthouder.
: De gemeente zorgt voor het ontwateren van het openbaar gebied. Daarom gaat de gemeente extra drainage aanleggen in de openbare grond. De gemeenteraad heeft daarvoor een aanvullend budget van 0,5 miljoen euro per jaar beschikbaar gesteld. De drainage komt in de wijken waar effecten op de ondiepe grondwaterstand te verwachten zijn.

De gemeente Delft beheert ook een groot aantal peilbuizen om de grondwaterstanden te meten. Daarnaast heeft de gemeente Delft het eigendom en beheer van de grondwateronttrekking Delft Noord. En zorgt daarmee voor het oppompen en afvoeren van het opgepompte grondwater. Dit neemt af naarmate de onttrekking vermindert.
: Omliggende gemeenten kunnen ook gevolgen verwachten van de vermindering van de grondwateronttrekking. En hebben ook voordeel van een zorgvuldige afbouw. Zij hebben net als Delft een zorgplicht voor grondwater in de openbare ruimte. Daarnaast beheren zij een aantal peilbuizen in hun gemeente die deel uitmaken van het monitoringsnetwerk dat Delft gebruikt.
: Als eigenaar van een perceel heeft u een zorgplicht voor uw eigen perceel. Dat wil zeggen dat u zelf maatregelen moet nemen om grondwateroverlast tegen te gaan. En om overtollig grondwater van uw perceel af te voeren. Maatregelen kunnen zijn het (opnieuw) waterdicht maken van kelders en dampdichte vloeren. Of maatregelen tegen optrekkend vocht bij muren of drainage in de tuin.
: Het oppompen van grondwater gebeurt in het noorden van de stad. De onttrekking is groot en vindt diep in de bodem plaats. Daardoor geldt het effect voor een veel groter gebied dan alleen de noordkant van de stad. In Delft (en in de regio) verschilt de bodemsamenstelling en de hoogte van het grondwater per gebied. De gemeente heeft in kaart gebracht welke wijken gevoelig zijn voor vermindering van het oppompen. Dit gebeurde onder andere op basis van bodemsamenstelling.
: In maart 2007 gaf DSM aan het oppompen helemaal te willen stoppen. De rechter oordeelde dat DSM het oppompen niet voor lange tijd in stand hoeft te houden. In april 2009 hebben de provincie Zuid-Holland, het Hoogheemraadschap van Delfland en de gemeente Delft een samenwerkingsverband opgericht. Het samenwerkingsverband heeft het oppompen van DSM overgenomen. Dit heet de Gemeenschappelijke Regeling grondwateronttrekking Delft-Noord.

In 2016 is deze gemeenschappelijke regeling opgeheven. Sindsdien is de gemeente Delft verantwoordelijk voor het oppompen van het grondwater.
: DSM gebruikt nog een deel van het grondwater.
: Staat uw vraag hier niet bij? Stel uw vraag via het contactformulier. En vermeld hierbij dat het gaat om grondwateronttrekking.