Arctic Reflections wil smeltend Noordpoolijs redden

Zonder grote idealen lukt het niet: het Delftse bedrijf Arctic Reflections wil het smeltende Noordpoolijs redden door het opspuiten van zeewater. Delftenaar Fonger Ypma probeert met zijn compagnon Tom Meijeraan vóór 2030 het verschil te maken. De eerste veldproeven op Spitsbergen en Canada leverden waardevolle data en inzichten op. 

Eenzame ijsbeer

Op de Paardenmarkt in Buccaneer Delft zijn veel jonge bedrijven actief die ‘iets’ met de energietransitie en het klimaat hebben. Fonger Ypma (46) heeft ‘alles’ met het klimaat. Hij richtte met zijn compagnon Tom Meijeraan Arctic Reflections op, omdat alle klimaatalarmen rinkelen. De foto van een eenzame ijsbeer op een ijsschots is veelzeggend: als ‘we’ niks doen, beleven we over 25 jaar waarschijnlijk de eerste ijsvrije zomer.”

Laten groeien

Daar wil Ypma, die in het verleden werkte voor onder meer McKinsey en Eneco Groep, iets aan doen: het poolijs weer laten groeien. Schaatsliefhebbers weten dat sneeuw op natuurijs een enorme spelbreker is. De sneeuw werkt als een isolerende deken; ook bij vorst groeit het ijs niet of nauwelijks meer aan. Maar als je die bovenkant met water bevloeit bij -30 graden Celsius, vriest het ijs gauw vast en krijg je witter en meer reflecterend ijs dat kan aangroeien.  

Dikkere ijslaag

“Het idee is dat we in de winter een dikkere ijslaag creëren, zodat er in de zomer meer ijs overblijft”, vertelt Ypma. “We willen jaarlijks 100.000 vierkante kilometer, dat is 2,5 keer de oppervlakte van Nederland, ijs in stand houden door water op te pompen. Die 100.000 vierkante kilometer is ongeveer de oppervlakte die van zomer op zomer afneemt.”

Veldtest

Ypma: “Vorig jaar hebben we op Spitsbergen samen met een team van de TU Delft en de universiteit van Spitsbergen de eerste veldtest gedaan met relatief kleine pompen en een bescheiden oppervlakte. Het ijs groeide daar wel aan, maar smolt ook relatief gauw. We zijn nu net terug uit Canada waar we onder barre omstandigheden testten met grote pompen in een groter gebied. De gegevens uit Canada analyseren we nu.’’

Techno-fixers

Arctic Reflections wil graag samenwerken met de lokale bevolking, de Inuit. “Als je daar als westers techbedrijf aanklopt, sta je met 18-0 achter. Ze wantrouwen westerlingen die al veel kapot hebben gemaakt, en ‘techno-fixers’. Maar voor de lokale bevolking is het poolijs van levensbelang omdat ze dat gebruiken om zich snel te kunnen verplaatsen; ze merken nu al dat het in juni al gevaarlijk wordt om te jagen. Dus als wij via lokale gidsen uitleggen wat we willen, is daar wel begrip voor.’’

Hoog idealisme-gehalte

Of de missie van Arctic Reflections gaat slagen, is de vraag. “Dit werk heeft inderdaad een hoog idealisme-gehalte’’, stelt Ypma, die promoveerde aan de universiteit van Oxford in wis- en natuurkunde. “Wij willen het onmogelijke mogelijk maken. We zijn een innovatief bedrijf, en vaak zie je bij dit soort bedrijven als plan A het niet wordt ze overschakelen op plan B. Zelfs als het niet lukt, kunnen we zeggen: we hebben het in ieder geval geprobeerd.’’

Financiering

Te midden van alle dieprode seinen met klimaatrapporten over smeltend ijs en zeespiegelstijging zijn er ook bemoedigende signalen. Bijvoorbeeld op het gebied van financiering. Ypma: “We krijgen ongelooflijk veel steun. Van filantropen, van internationale universiteiten en hopelijk ook blijvend van klimaatfondsen van landen.’’ 

Impact maken

Voor alle duidelijkheid: Arctic Reflections wil best winst maken, maar is primair gericht op impact maken. En hoewel het Noordpoolgebied best ver weg is, kun je de wereld prima redden vanuit Delft, vindt Ypma: “Nederland heeft een rijke geschiedenis en een goede reputatie wat betreft de ‘maakbaarheid van het land’, vooral op maritiem gebied. 

TU Delft

We weten dat het kan, het landschap beïnvloeden. Dat doen we hier immers al eeuwenlang. Daarnaast is er met de TU Delft ook een grote pool met technisch talent. En hier in de Buccaneer zijn meerdere jonge bedrijven actief op maritiem gebied. Dat is voor ons een heel interessant netwerk.’’

Tekst: Leo van Marrewijk | Foto en video: Arctic Reflections