Welstandseisen zonnepanelen

De welstandseisen zijn de sneltoetscriteria voor zonnepanelen en zonnecollectoren die gelden bij monumenten en in het beschermd stadsgezicht.

Algemene eisen

  • De panelen of collectoren in beschermde stadsgezichten en bij monumenten worden niet getoetst door de Adviescommissie voor Omgevingskwaliteit indien deze voldoen aan de sneltoetscriteria. De criteria zijn zo opgesteld dat de voorzieningen zo goed als niet zichtbaar zijn vanuit openbaar gebied. 
  • Het plaatsen van een zonnepaneel/collector op een achterdakvlak van een erf niet grenzend aan de openbare ruimte is toelaatbaar op grond van de bepaling omgevingsrecht, mits het pand geen monument betreft (onderstaande regels zijn een aanvulling op dit beleid van de Rijksoverheid).

Platte daken

Welstandseisen voor platte daken:

  • De panelen/collectoren moeten net zo ver verwijderd blijven van de dakrand als de collector of het paneel hoog is (gemeten vanaf het dak tot het hoogste punt van het paneel).
  • De richting van de zonnepanelen/-collectoren (die met een kleine hellingshoek gemonteerd kunnen worden) moet evenwijdig zijn aan de dakrand, nok of gootlijst.
  • Zonnepanelen/-collectoren op dakkapellen moeten altijd vlak liggend op het platte dak van een dakkapel worden geplaatst, dus niet onder een hellingshoek.
Zonnepanelen platte daken

Schuine daken

Welstandseisen voor schuine daken (inclusief mansarde kappen):

  • Het plaatsen van een zonnepaneel/collector in een zijdakvlak is alleen toelaatbaar op die dakvlakken die niet boven een gevel grenzend aan de openbare ruimte, een zijerf of zijtuin zijn gelegen.
  • Het plaatsen van een zonnepaneel/collector in een achterdakvlak is alleen toelaatbaar als de achtergevel, het achtererf of de bijhorende achtertuin niet grenst aan de openbare ruimte.
  • Wanneer het een zijdakvlak betreft is het plaatsen van een zonnepaneel/collector op dit dakvlak van het pand alleen toelaatbaar als het naastgelegen pand ook een kap heeft en de goothoogte van dat pand niet meer dan 1 meter lager ligt dan het betreffende pand.
  • Wanneer het een zijdakvlak betreft is het plaatsen van een zonnepaneel/collector alleen toelaatbaar op dit dakvlak van het pand als het naastgelegen pand met een plat dak een goothoogte heeft die even hoog of hoger is als het betreffende pand.
  • Wanneer het een zijdakvlak betreft is het plaatsen van een zonnepaneel/collector alleen toelaatbaar mits de afstand van de panelen in het zijdakvlak tot de voorgevel van het pand tenminste 4 meter betreft.
  • De afstand van de panelen tot aan de daknok moet tenminste 2 dakpannen bedragen en/of de afstand tot hoekkepers en andere toevoegingen in het dak (dakramen, dakkapellen etc.) moet tenminste 1 dakpan bedragen.
  • Zonnepanelen/-collectoren moeten direct op en evenwijdig aan het dakvlak worden geplaatst en mogen dus niet onder een hoek staan ten opzichte van het schuine dakvlak.
  • Het vlak van zonnepanelen moeten in één aansluitende rechthoekige vorm worden gelegd waarbij voor alle panelen dezelfde legrichting moet worden gehanteerd. Het maken van uitsparingen ten behoeve van dakramen en ventilatiepijpen is niet toegestaan. Ook het uitvullen van de restruimte door een vertand verloop te maken is niet toegestaan.
  • Bovenstaande regel, ten aanzien van het aaneensluitende vlak van panelen, geldt niet wanneer de zonnepanelen worden aangebracht op een dakvlak dat op geen enkele wijze grenst aan een gevel of erf grenzend aan de openbare ruimte en op geen enkele wijze zichtbaar is vanuit de openbare ruimte, bijvoorbeeld op een achterhuis in een binnentuin binnen een gesloten bouwblok.
Zonnepanelen schuine daken

Mansarde kappen

Aanvullende welstandseisen voor mansarde kappen:

  • Het plaatsen van een zonnepaneel/collector is alleen toelaatbaar op die zijdakvlakken die niet boven een gevel of boven een ander dakvlakdeel van een gevel grenzend aan de openbare ruimte, een zij-erf of zij-tuin zijn gelegen.
  • Indien het dakvlak grenzend aan de openbare ruimte een hellingshoek heeft van minder dan 10%, is dit dakvlak als een liggend, plat dakvlak te beschouwen. Het plaatsen van een zonnepaneel/collector op dit dakvlak is toegestaan mits de afstand van de knik in het dakvlak zodanig is dat de panelen niet zichtbaar zijn vanaf de openbare ruimte.
Zonnepanelen mansarde kappen

Zinken en leien daken

Extra criterium voor daken met een zinken roevendak en leien daken:

  • Uitzondering op bovenstaande regels: Voor daken met een (zinken) roevendak is het van belang dat het zonnepaneel/collector tussen de velsen van de roeven komt te liggen. In dit geval moet de omtrek van alle panelen samen wel een rechthoekige vorm zijn, maar hoeven de panelen niet aaneensluitend gelegd te worden. Het uitgangspunt blijft een regelmatige legrichting en structuur, het maken van uitsparingen ten behoeve van dakramen en ventilatiepijpen is daarbinnen niet toegestaan.
  • Bij een dak bedekt met leien weegt de architectonische inpassing zwaarder. Voor deze gevallen zal altijd een advies van de Adviescommissie Omgevingskwaliteit meegewogen worden bij de beoordeling van het plan.
Zonnepanelen zinken en leien daken

Omgevingsvergunning

Voldoet u niet aan de welstandseisen? Dan heeft u een omgevingsvergunning nodig.

Afwijken van de welstandseisen?

Wilt u afwijken van de welstandseisen? Dan heeft u een positief advies nodig van de Adviescommissie Omgevingskwaliteit.

Toelichting

Bij panden in een beschermd stadsgezicht weegt de zichtbaarheid van de panden vanuit de openbare ruimte en de inpassing ervan aan de architectuur van het pand zwaarder dan de optimale plaatsing van de panelen/collectoren. Mogelijk kan dit tot gevolg hebben dat het rendement ervan minder hoog is omdat deze niet optimaal op de zon zijn georiënteerd.

Het verdient aanbeveling om bij het plaatsen van zonnepanelen te kiezen voor een vorm die zoveel mogelijk in het dak wordt geïntegreerd en qua kleur aansluit bij de kleurstelling van het dak (denk hierbij aan rode dakpannen met rode zonnepanelen). Als beste alternatief worden monotoon gekleurde panelen zonder aluminium rand aanbevolen, bij voorkeur effen zwart. Het is wenselijk dat de panelen aaneengesloten op het dak worden gelegd, wat het aanzicht van een aaneengesloten dakvlak versterkt.

Als alternatief voor het beperkt toepassen van zonnepanelen op een niet zichtbaar dakvlak is het mogelijk zonnepanelen een integraal onderdeel te laten uitmaken van de architectuur van het pand. Er komen steeds meer producten op de markt voor de opvang van zonne-energie waarvan de verschijningsvorm is aangepast aan de bestaande dakbedekking. Deze producten zijn toepasbaar mits de Adviescommissie Omgevingskwaliteit positief adviseert over de gekozen oplossing.

Uitvoeringsrichtlijnen Monumenten Delft